Elektronik ticaret yani daha bilinir adıyla e-ticaret en genel tanımıyla üretilen mal yada hizmetlerin, telekomünikasyon ağları üzerinden reklam, satış ve dağıtımlarının yapılması yoluyla gerçekleşir. Bu şekilde gerçekleşen ticarette işletmeler hiç bir aracı kişi yada kuruluşa gereksinim duymaksızın alıcıları veya birbirleriyle irtibata geçebilmekte, maliyet ve zaman tasarrufu sağlayarak çok geniş kitlelere ulaşabilmektedirler.
Peki, bu denli geniş bir uygulama alanına sahip e-ticarette hukukun sağladığı güvenceler nelerdir?
Yasal Mevzuat
E-ticaret alanında ülkemizde ki düzenleme, 23.10.2014 gün ve 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun ile yapılmış ve bu şekilde gerçekleşecek olan e-ticarete ilişkin yasal altyapı oluşturulmuştur. Bu kanun 1 Mayıs 2015 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Bu kanuni düzenleme ile uyumlu ve tamamlayıcı nitelikte iki adet yönetmelik ve iki adet de tebliğ 2015 ve 2017 yıllarında çıkarılmıştır.
Yasa ile Getirilen Yükümlülükler
Tüketicilere ait verilerin güvende tutulması amacıyla, şirketlere elektronik ticaret kapsamında edinmiş oldukları kişisel verilerin saklanmasından ve güvenliğinden sorumlu tutulma yükümlülüğü yüklenmiştir. Kişisel verilerin, ilgili kişinin onayı olmaksızın üçüncü kişilere iletilemeyeceği ve başka amaçlarla kullanılamayacağı da yasal olarak düzenlenmiştir. (6563 Sayılı Kanun, Madde 10)
Bilgi Verme Yükümlülüğü
E-ticaret kapsamında gerek doğrudan hizmet veren ve gerekse aracı şirket olarak hizmet sunan işletmeler, kendilerine ait merkez adreslerini, elektronik posta ve telefon gibi iletişim bilgilerini, ticaret unvanı, işletme adı ve tescilli markalarını iletişim sekmesi ile ana sayfalarında bulundurarak iletişime açmak zorundadırlar.
Yine bu işletmeler, sözleşmenin kurulabilmesi için takip edilecek teknik adımlara ilişkin ayrıntılı bilgileri, kurulan sözleşmenin saklanıp saklanmayacağı, alıcının daha sonra bu sözleşmeye ulaşıp ulaşamayacağı, erişimin ne kadar süreceğine dair bilgileri, uygulanan gizlilik kuralları ile varsa alternatif uyuşmazlık çözüm yollarına dair bilgileri de sunmak zorundadırlar. (6563 Sayılı Kanun, Madde 3)
Sipariş Yönünden Yükümlülükler
İşletmeler, siparişin onaylanması aşamasında ödenecek toplam bedelde dahil, sözleşmenin şartlarının alıcı tarafından görülmesini sağlamak mecburiyetindedirler. Yine sipariş onaylanmadan önce, siparişe ilişkin bilgileri alıcıya sunmak zorundadırlar. (6563 Sayılı Kanun, Madde 4) Ayrıca yine işletmelerce sipariş sonrasında da sözleşme hüküm ve şartlarının alıcı tarafından yeniden görülebilmesi, basılı şekilde kullanılabilmesi veya saklanabilmesi için elektronik ortamda ya da fiziken alıcıya ulaştırmak zorundadırlar.
E-ticarete ilişkin kayıtların işletmelerce üç yıl süreyle muhafaza edilerek saklanması da gereklidir.
Cayma Hakkı
Tüketici, herhangi bir gerekçe göstermeden 14 gün içerisinde kesinti yapılmadan ödediği bedelin tamamını, hiçbir cezai bedel ödemeksizin geri alma hakkına sahiptirler. Bu hususun e-ticaret yapan işletmelerce alıcıya bildirilmesi yani tüketicinin cayma hakkından haberdar edilmesi zorunluluktur. Cayma hakkındaki bildirimin kendilerine ulaşmasından itibaren işletmeler 14 gün içerisinde, tüketiciye teslime yönelik yapılan masraflarda (kargo) dahil olmak üzere alınan bedelin tamamını iade etmek zorundadırlar.
Ayrıca e-ticaret yapan işletmelerce tanıtıma yönelik gönderilecek elektronik iletilerin öncesinde, gönderilecek kişiden onay alınması zorunludur. Bu onay yazılı olabileceği gibi elektronik iletişim araçlarıyla da yapılabilir. (6563 Sayılı Kanun, Madde 6) Alıcılar diledikleri zaman, hiçbir gerekçe göstermeksizin tanıtıma yönelik elektronik iletileri almayı reddedebilir. Bu talebin ulaşmasıyla birlikte e-ticaret yapan işletmeler üç gün içerisinde elektronik ileti göndermeyi durdurmak zorundadırlar.(6563 Sayılı Kanun, Madde 8)
